Maravitism in the context of the modernist crisis of the Church. Artur Gruszecki's literary vision
DOI:
https://doi.org/10.24136/rsf.2021.004Keywords:
Maravitism, catholic modernism, mysticism, naturalism, popular novelAbstract
Artur Gruszecki's novel is the only literary testimony of the religious ferment in Poland at the turn of the 19th and 20th centuries, which led to the emergence of a separate christian denomination - mariavitism. The attempt to reform the Catholic Church, undertaken by a group of idealistic priests grouped around Mateczka Kozłowska, met with strong resistance from the Catholic hierarchy, including the apostolic capital of Pope Pius X. Gruszecki shows the bright and dark sides of the mariavite movement to illustrate the genesis of its creation and its failure. The novel itself is a compromise between the assumptions of literary naturalism and the popular novel.
References
A. Gruszecki, Maryawita, Kraków 1912.
Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, Płock 1922.
Dzieło św. Franciszka z Asyżu. Projekcja w kulturze i duchowości polskiej XIX i XX wieku, red. D. Kielak i J. Odziemkowski, J. Zbudniewek, Warszawa 2004.
M. Gloger, Modernizm katolicki [w:] Słownik polskiej krytyki literackiej 1764-1918. Pojęcia terminy zjawiska przekroje, red. Nauk. J. Bachórz, G. Borkowska, T. Kostkiewiczowa, M. Rudkowska, M. Strzyżewski, Toruń-Warszawa 2016.
A. Górecki, Mariawici i mariawityzm, Warszawa 2011.
P. Kamiński, Tysiąc i jedna opera, Warszawa 2015.
J. Kolbuszewski, hasła: Artur Gruszecki; Powieść dziennikarska [w:] Słownik literatury popularnej, pod red. T. Żabskiego, Wrocław 2006.
T. Lewandowski, Młodopolskie spotkania z modernizmem katolickim [w:] Problematyka religijna w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski. Świadectwa poszukiwań, red. Stanisław Fita, Lublin 1993.
Loisy, L'Evangile et l'Eglise, Paris 1902.
Matka Boska w poezji polskiej, red. M. Jasińska-Wojtkowska, t. 1-2, Lublin 1959.
K. Mazur, Mariawityzm w Polsce, Kraków 1991.
W. Różyk, "Objawienia" Marii Franciszki Kozłowskiej według rękopisu z Archiwum Watykańskiego. Studium teologiczne, Świdnica 2006.
R. Padoł, Filozofia religii polskiego modernizmu, Kraków 1982.
S. Rybak, Mariawityzm. Studium historyczne, Warszawa 1992.
Studia o modernistach katolickich, pod red. J. Kellera i Z. Poniatowskiego, Warszawa 1968.
H. Tchórzewska-Kabata, Teoria i praktyka pisarska wobec naturalizmu, Kraków 1982.
J. Zajkowska, Na obrzeżach nowoczesności. O powieściopisarstwie Artura Gruszeckiego, Warszawa 2015. Znak 2002, nr. 7.
M. Żywczyński, Studia nad modernizmem katolickim, Życie i Myśl 1971.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Copyright? by Publishing House Kazimierz Pulaski University of Technology and Humanities in Radom. All rights reserved.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
